6 địa phương được cấp mua bán tín chỉ carbon: doanh nghiệp cần làm gì để tận dụng ưu đãi sớm

6 địa phương được cấp mua bán tín chỉ carbon đang trở thành tâm điểm trong chiến lược giảm phát thải của Việt Nam. Đây là cơ hội để doanh nghiệp tại các tỉnh Bắc Trung Bộ sớm tham gia thị trường carbon, giảm chi phí vận hành và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế. Việc hành động sớm giúp doanh nghiệp đón đầu chính sách và gia tăng giá trị thương hiệu xanh.

Thị trường tín chỉ carbon Việt Nam: khung pháp lý & triển vọng

Việt Nam đã hoàn thiện khung pháp lý đầu tiên cho thị trường carbon thông qua Nghị định 06/2022/NĐ-CP và Nghị định 107/2022/NĐ-CP. Đây là nền tảng để hình thành hệ thống mua bán, trao đổi tín chỉ carbon trong nước và quốc tế.

• Giai đoạn 2025 – 2028: thí điểm thị trường carbon quốc gia.
• Sau 2028: vận hành chính thức, mở rộng cho toàn bộ các ngành phát thải lớn.
• Mục tiêu: đạt phát thải ròng = 0 vào 2050, giảm 43,5 triệu tCO₂e.
• Tác động tới doanh nghiệp: các nhà máy có phát thải trên 3.000 tCO₂e/năm hoặc tiêu thụ năng lượng > 1.000 TOE/năm sẽ phải kiểm kê và lập kế hoạch giảm phát thải.

>>> Xem thêm:

6 địa phương tín chỉ carbon: cơ hội & ngành ưu tiên

Theo các bài báo và nguồn chính thống (Báo Nhân Dân điện tử, Thư viện Pháp luật), 6 địa phương được nhắc đến gồm Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.
(Ghi chú: hiện chưa có văn bản chính thức của Bộ TN&MT công bố; nguồn mang tính tham khảo báo chí.)

Nhóm 6 tỉnh Bắc Trung Bộ có nguồn sinh khối dồi dào, công nghiệp tiêu thụ nhiệt lớn và quỹ rừng phong phú. Đây là điều kiện lý tưởng để triển khai các dự án lò hơi biomass, thu hồi nhiệt và tiết kiệm năng lượng.

Thanh Hóa – tín chỉ carbon địa phương

Thanh Hóa có các khu công nghiệp lớn trong lĩnh vực vật liệu xây dựng, giấy và thực phẩm. Đây là các ngành phát thải cao, dễ đạt hiệu quả khi thay đổi công nghệ lò hơi.
Doanh nghiệp tại đây có thể tiên phong kết nối hệ thống MRV và tham gia chương trình thí điểm giao dịch carbon cấp vùng.

Nghệ An – ưu đãi tín chỉ carbon

Tỉnh có chuỗi cung ứng sinh khối ổn định từ trấu, dăm gỗ và viên nén. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí khi chuyển đổi sang lò hơi biomass.
Các dự án tiết kiệm năng lượng quy mô vừa, như thu hồi hơi ngưng hoặc thay đổi quạt VSD, dễ đạt ROI ngắn và nhanh được phê duyệt.

Hà Tĩnh – tín chỉ carbon nhà máy

Hà Tĩnh là trung tâm công nghiệp nặng nên phát thải cao từ các hệ thống lò hơi và thiết bị nhiệt.
Doanh nghiệp có thể chuyển đổi lò hơi than sang biomass, kết hợp đo lường MRV tự động để giảm chi phí nhiên liệu 20 – 30 %.

Quảng Bình – thị trường tín chỉ carbon

Tỉnh này có tiềm năng lớn trong thu hồi năng lượng dư thừa.
Các dự án như economizer, preheater hoặc điện mặt trời mái kết hợp điều độ nhiệt-điện giúp giảm phát thải Scope 2 và tăng hiệu suất hệ thống.

Quảng Trị – ưu đãi địa phương carbon

Quảng Trị đang phát triển mạnh công nghiệp năng lượng và chế biến gỗ.
Tuy nhiên, doanh nghiệp cần chú ý rủi ro “double issuance” – phát hành trùng tín chỉ nếu thiếu dữ liệu MRV.
Hồ sơ baseline 2023 – 2024 nên được thiết lập và kiểm toán độc lập từ sớm.

Thừa Thiên Huế – tín chỉ carbon ưu đãi sớm

Huế có nhiều dự án rừng trồng và chuỗi gỗ công nghiệp có thể tham gia thị trường tín chỉ tự nguyện (VCM).
Các nhà máy nên áp dụng ISO 50001 và lập lộ trình Scope 1 – 2 để tăng độ minh bạch và giá trị tín chỉ.

>>> Đặt lịch khảo sát nhà máy để mapping cơ hội từng tỉnh.

Mô hình dự án tín chỉ carbon phù hợp với nhà máy

Các mô hình sau được đánh giá hiệu quả cao về kinh tế và phát thải, phù hợp với giai đoạn thí điểm 2025 – 2028:

• Chuyển đổi lò hơi biomass hoặc đồng phát: giảm 3.000 tCO₂e/năm, hoàn vốn 18 – 36 tháng.
• Thu hồi nhiệt khói: economizer + preheater → giảm ΔTstack 40 – 60 °C.
• Điện mặt trời mái: giảm Scope 2 CO₂e 10 – 20 %, tối ưu phụ tải điện quạt – bơm.
• Tối ưu hệ thống hơi: cách nhiệt đường ống, thu hồi condensate → giảm 5 – 15 % nhiên liệu.
• Liên kết rừng trồng và chuỗi gỗ công nghiệp: đa dạng nguồn tín chỉ và tăng tính ổn định nguồn thu.

>>> Xem thêm:

Quản trị rủi ro & chuẩn MRV

Hồ sơ MRV chính xác giúp doanh nghiệp được công nhận tín chỉ và đạt giá bán cao hơn trên thị trường quốc tế.

• Chọn chuẩn phù hợp: VCS, ISO 14064, JCM.
• Đảm bảo QA/QC: hiệu chuẩn thiết bị, ghi nhật ký vận hành, thẩm định độc lập.
• Rủi ro phổ biến: double counting, thiếu baseline, sai số hiệu suất.
• Giải pháp: tích hợp MRV tự động với hệ thống IoT/SCADA từ lò hơi biomass.

>>> Đặt lịch đánh giá lò hơi miễn phí cùng chuyên gia NAAN.

Tài chính & thương mại hóa tín chỉ

Thị trường carbon mở ra nguồn thu mới cho doanh nghiệp khi có thể bán kết quả giảm phát thải ra quốc tế.

• Giá tín chỉ: 2 – 5 USD/tCO₂e.
• Hợp đồng: Spot (bán ngắn hạn) hoặc Forward (ký dài hạn ổn định dòng tiền).
• ROI 5 năm: lợi nhuận từ tín chỉ + tiết kiệm nhiên liệu ≈ 15 – 25 %.

>>> Xem thêm:

FAQ

1. Thị trường tín chỉ carbon Việt Nam bắt đầu khi nào? 

→ Theo Quyết định 232/QĐ-TTg, thí điểm từ 2025 đến 2028, sau đó vận hành chính thức.

2. Doanh nghiệp nào phải kiểm kê phát thải?

→ Cơ sở phát thải trên 3.000 tCO₂e/năm hoặc tiêu thụ > 1 000 TOE/năm.

3. Ưu đãi cho 6 địa phương là gì?

→ Được ưu tiên thí điểm dự án giảm phát thải, tiếp cận vốn xanh, hỗ trợ MRV.

4. Làm sao để được chứng nhận tín chỉ carbon?

→ Hoàn thiện hồ sơ MRV và thẩm định qua đơn vị được Bộ TN&MT công nhận hoặc chuẩn ISO/VCS.

5. NAAN Group có hỗ trợ tư vấn dự án carbon không?

→ Có, NAAN cung cấp trọn gói từ khảo sát, thiết kế lò hơi, vận hành, MRV và hồ sơ tín chỉ.

GIỚI THIỆU NAAN GROUP & DỊCH VỤ

NAAN Group là doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực năng lượng hơi nước – nhiệt – điện low carbon, cung cấp giải pháp toàn diện cho nhà máy công nghiệp.

Dịch vụ chính:

• Thiết kế & lắp đặt lò hơi biomass / đồng phát đạt chuẩn QCVN 19:2024.
• Cung ứng nhiên liệu sinh khối địa phương, giúp giảm CAPEX và chi phí nhiên liệu.
• Vận hành – bảo trì – MRV theo chuẩn quốc tế (ISO 14064, VCS).
• Tư vấn và lập báo cáo phát thải – hồ sơ tín chỉ carbon cho doanh nghiệp công nghiệp.

>>> Nhận tư vấn miễn phí về giải pháp hơi – nhiệt – tín chỉ carbon cho nhà máy của bạn.

KẾT LUẬN

6 địa phương được cấp mua bán tín chỉ carbon là bước khởi đầu quan trọng trong lộ trình Net Zero của Việt Nam. Doanh nghiệp hành động sớm sẽ được hưởng ưu đãi về vốn, công nghệ và thương hiệu xanh. Với hệ sinh thái “Low-Carbon as a Service”, NAAN Group sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong hành trình giảm phát thải, tăng trưởng bền vững và đạt chuẩn quốc tế.