Nguyên nhân và biện pháp khắc phục cạn nước lò hơi

Cạn nước nồi hơi là một trong những sự cố nghiêm trọng và nguy hiểm nhất có thể xảy ra trong quá trình vận hành nồi hơi, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, hư hỏng thiết bị và đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người. Việc nhận diện đúng các nguyên nhân cạn nước nồi hơi và áp dụng kịp thời các biện pháp phòng ngừa, khắc phục là chìa khóa để đảm bảo an toàn, duy trì hiệu suất hoạt động của hệ thống lò hơi và bảo vệ người lao động.

Hậu quả của tình trạng cạn nước lò hơi

- Áp suất tăng đột ngột: Khi mức nước trong nồi hơi giảm xuống dưới mức an toàn, hệ thống trao đổi nhiệt mất cân bằng, khiến áp suất trong lò tăng nhanh. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, áp suất có thể vượt ngưỡng chịu đựng của thiết bị, làm tăng nguy cơ cháy nổ.
- Hư hỏng nghiêm trọng thiết bị: Ống sinh hơi và ống lửa có thể bị cháy, nứt hoặc biến dạng do tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao mà không có nước làm mát.

- Gián đoạn sản xuất và tổn thất kinh tế lớn: Khi nồi hơi phải dừng hoạt động đột ngột, toàn bộ dây chuyền sản xuất sẽ bị ảnh hưởng.
-  Nguy hiểm đến tính mạng con người: Cạn nước nồi hơi có thể gây ra tai nạn nghiêm trọng, đặc biệt là khi hệ thống bị nổ do áp suất quá cao. Hơi nước và kim loại nóng có thể gây bỏng nặng, nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của nhân viên vận hành.

>>> Xem thêm: Nguyên nhân và giải pháp khắc phục tụt áp nồi hơi

Nguyên nhân gây cạn nước lò hơi

Lỗi vận hành gây cạn nước lò hơi

Việc giám sát mức nước trong nồi hơi là một nhiệm vụ quan trọng, nhưng trong thực tế, nhiều trường hợp người vận hành không kiểm tra thường xuyên hoặc quan sát sai mực nước trên kính thủy sáng.
Việc người vận hành kiểm tra không chính xác có thể đánh giá sai mức nước hiện tại trong lò hơi, dẫn đến không phát hiện kịp thời sự suy giảm mực nước. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi hệ thống vận hành ở công suất cao và mức nước giảm nhanh chóng.

Hệ thống báo mức nước bị hỏng

Hệ thống cảm biến và báo mức nước dùng để theo dõi và duy trì mực nước ổn định nếu bị hỏng có thể:

• Gửi tín hiệu sai lệch, khiến người vận hành không biết mức nước thực tế trong nồi hơi.
• Báo động không hoạt động, làm mất cảnh báo khi nước xuống dưới mức an toàn.
• Van cấp nước tuyến tính bị lỗi, dẫn đến nước không được cấp vào lò hơi đúng thời điểm.
• Van một chiều bị kẹt, gây thất thoát nước ra ngoài mà người vận hành không để ý.

Bơm cấp nước hoặc đường ống cấp gặp sự cố

• Bơm cấp nước hỏng: Bơm có thể có tín hiệu hoạt động nhưng không thực sự bơm nước vào lò.
• Tắc nghẽn trong đường ống cấp nước: Cặn bẩn, rỉ sét hoặc cáu cặn có thể làm giảm lưu lượng nước vào nồi hơi.
• Động cơ bơm không hoạt động: Nếu hệ thống phụ thuộc quá nhiều vào chế độ tự động mà không kiểm tra thủ công, bơm có thể ngừng hoạt động.
• Rò rỉ nước từ đường ống hoặc bộ hâm nước: Nếu bộ hâm nước bị thủng hoặc đường ống cấp bị rò rỉ, nước không thể vào nồi hơi đúng mức, dẫn đến tình trạng mất nước nghiêm trọng.

Chất lượng nước không đạt tiêu chuẩn

• Hình thành cáu cặn trong bơm, đường ống và bộ trao đổi nhiệt
• Tắc nghẽn hệ thống cấp nước, làm giảm tốc độ cấp nước vào lò hơi
• Giảm hiệu suất trao đổi nhiệt, làm tăng nguy cơ quá nhiệt và hư hỏng thiết bị
• Việc sử dụng hệ thống xử lý nước đúng tiêu chuẩn là yếu tố quan trọng giúp duy trì mức nước ổn định và ngăn ngừa sự cố cạn nước nồi hơi.

Biện pháp khắc phục và phòng ngừa

Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ:

• Kiểm tra phao báo mức nước: Đảm bảo phao hoạt động trơn tru và không bị kẹt bởi cặn bẩn. Vệ sinh định kỳ.
• Kiểm tra van cấp nước và bơm cấp nước: Đảm bảo chúng hoạt động bình thường và không có dấu hiệu hư hỏng.
• Kiểm tra các đường ống và van: Phát hiện và sửa chữa kịp thời các điểm rò rỉ.
• Kiểm tra hệ thống báo động và ngắt tự động: Đảm bảo chúng hoạt động chính xác khi có sự cố.

Tuân thủ quy trình vận hành:

• Theo dõi mực nước thường xuyên: Duy trì mực nước ở mức an toàn theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
• Xả đáy đúng cách: Thực hiện xả đáy định kỳ nhưng không quá mức để loại bỏ cặn bẩn mà không làm cạn nước nồi hơi.
• Đào tạo người vận hành: Đảm bảo người vận hành có đủ kiến thức và kỹ năng để xử lý các tình huống khẩn cấp, bao gồm cả việc cạn nước.

Lắp đặt hệ thống an toàn bổ sung:

• Hệ thống ngắt tự động khi cạn nước: Đây là thiết bị quan trọng giúp tự động ngắt nguồn nhiệt khi mực nước xuống dưới mức an toàn.
• Van an toàn: Đảm bảo van an toàn hoạt động tốt để giải phóng áp suất khi cần thiết.

Sử dụng nguồn nước chất lượng:
Nước cứng hoặc nước chứa nhiều tạp chất có thể gây ra cặn bẩn, làm kẹt phao và các bộ phận khác. Sử dụng nước đã qua xử lý để giảm thiểu sự cố.

Kết luận

Việc phòng ngừa cạn nước nồi hơi đòi hỏi một sự kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra định kỳ, bảo dưỡng đúng cách và nâng cao nhận thức của người vận hành. Đầu tư vào các thiết bị an toàn, đào tạo nhân sự bài bản, và thiết lập quy trình kiểm tra nghiêm ngặt không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ của thiết bị mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người lao động và tài sản.