Nguyên nhân gây ra sự cố nồi hơi tràn nước nồi hơi
Mức nước nồi hơi đóng vai trò then chốt không chỉ trong việc đảm bảo hiệu suất hoạt động đảm bảo sự an toàn và tuổi thọ của thiết bị. Nếu nồi hơi tràn nước, chất lượng hơi giảm, tiêu hao nhiên liệu tăng và nồi hơi có nguy cơ hư hỏng. Làm thế nào để nhận biết và khắc phục tình trạng nồi hơi tràn nước hiệu quả?
Vai trò của mức nước nồi hơi trong vận hành
Mức nước trong nồi hơi là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định đảm bảo an toàn vận hành và duy trì hiệu suất và chất lượng hơi. Nếu mức nước quá thấp, nguy cơ nồi hơi cạn nước có thể dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng. Ngược lại, nếu mức nước quá cao, hiện tượng nồi hơi tràn nước xảy ra, gây giảm chất lượng hơi và tăng chi phí vận hành.
Nguyên nhân gây ra sự cố nồi hơi tràn nước
- Mực nước trong nồi hơi quá cao: Nếu mực nước trong nồi hơi vượt quá giới hạn an toàn, khoảng trống hơi bên trên mặt nước sẽ bị thu hẹp đáng kể. Khi nồi hơi hoạt động, sự sôi mạnh của nước sẽ dễ dàng kéo theo các giọt nước li ti vào đường ống hơi.
- Chất lượng nước nồi hơi kém: Sự tích tụ của các tạp chất trong nước nồi hơi làm tăng sức căng bề mặt của nước, tạo điều kiện cho bọt khí hình thành và ổn định trên mặt nước, dẫn đến sôi bồng và kéo theo nước.
- Tốc độ thay đổi tải trọng quá nhanh: Nồi hơi được thiết kế để hoạt động ổn định ở một dải tải nhất định. Khi nhu cầu hơi tăng hoặc giảm đột ngột và nhanh chóng, áp suất trong nồi hơi cũng thay đổi nhanh theo, gây ra sự sôi cục bộ dữ dội (surging) và hiện tượng nước bị cuốn theo hơi.
- Áp suất vận hành quá thấp: Mỗi nồi hơi được thiết kế để hoạt động hiệu quả ở một dải áp suất nhất định. Nếu nồi hơi hoạt động ở áp suất thấp hơn nhiều so với thiết kế, thể tích riêng của hơi sẽ tăng lên đáng kể, làm cho hơi nước chuyển động nhanh hơn và dễ dàng cuốn theo các giọt nước hơn.
- Xả đáy không đúng cách: Xả đáy nồi hơi là quá trình loại bỏ một phần nước chứa nồng độ tạp chất cao. Nếu việc xả đáy không được thực hiện đủ và thường xuyên, TDS trong nồi hơi sẽ tích tụ đến mức cao, dẫn đến nguy cơ sôi bồng. Ngược lại, xả đáy quá nhiều cũng có thể gây biến động mực nước và áp suất, góp phần gây ra tràn nước.
Cách khắc phục nồi hơi tràn nước
- Giảm tải đột ngột (nếu có): Nếu nguyên nhân do thay đổi tải quá nhanh, hãy từ từ giảm tải hơi bằng cách đóng bớt van hơi cấp cho các thiết bị sử dụng. Tuyệt đối không đóng van hơi quá nhanh hoặc đột ngột vì có thể gây shock áp suất.
- Kiểm tra và điều chỉnh mực nước: Xác định xem mực nước có đang quá cao không. Nếu có, hãy tạm thời ngừng cấp nước và thực hiện xả đáy liên tục (continuous blowdown) một lượng nhỏ nước để hạ mực nước về giới hạn an toàn.
- Tăng cường xả đáy và đưa về mức an toàn: Thực hiện xả đáy đáy (bottom blowdown) hoặc xả đáy bề mặt (surface blowdown) vài lần với lượng nhỏ để loại bỏ bớt tạp chất và bọt khí trên bề mặt nước đảm bảo không gian chứa hơi được duy trì. Tuy nhiên, cần chú ý không xả đáy quá nhiều làm mất nước.
- Kiểm tra và ngắt nguồn dầu/chất hữu cơ: Nếu nghi ngờ có dầu hoặc chất hữu cơ lọt vào, cần ngắt nguồn cung cấp và tìm cách loại bỏ chúng khỏi hệ thống.
- Theo dõi áp suất và chất lượng hơi: Quan sát đồng hồ áp suất và chất lượng hơi ra. Nếu tình hình không cải thiện, cần xem xét dừng nồi hơi một cách an toàn để kiểm tra chi tiết.
- Vệ sinh kính thủy sáng định kỳ: Kính thủy sáng đóng vai trò hiển thị mức nước nồi hơi trực quan cho người vận hành. Nếu kính bị bám cặn bẩn hoặc tạp chất, có thể gây ra hiện tượng báo mức nước sai, dẫn đến nồi hơi tràn nước.
- Điều chỉnh quy trình vận hành để tránh tràn nước: Một số sự cố nồi hơi tràn nước xảy ra do cách vận hành không tối ưu. Cần điều chỉnh phù hợp để tránh tình trạng cấp nước quá mức khi tải hơi thay đổi.
>> Xem thêm: Kinh nghiệm quản lý nồi hơi an toàn, hiệu quả
Kết luận:
Bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như mức nước cao, chất lượng nước kém, ...tràn nước không chỉ làm giảm hiệu suất, lãng phí năng lượng mà còn tiềm ẩn nguy cơ hư hại thiết bị và mất an toàn nghiêm trọng. Việc chủ động phân tích nước định kỳ, tối ưu hóa chương trình xử lý hóa chất, duy trì vận hành ổn định và thực hiện bảo dưỡng phòng ngừa là những biện pháp thiết yếu để ngăn chặn hiệu quả hiện tượng này.