Nguyên nhân khiến ống khói nồi hơi xả bụi mịn

Ống khói nồi hơi, vốn được thiết kế để xả thải khí sau quá trình đốt, đôi khi phát tán lượng lớn bụi mịn bất thường ra môi trường. Hiện tượng này không chỉ gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, mà còn là dấu hiệu cảnh báo về những trục trặc trong vận hành hoặc hệ thống xử lý khí thải của nồi hơi. Vậy, đâu là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đáng lo ngại này? Việc tìm hiểu rõ ràng các nguyên nhân khiến ống khói nồi hơi xả bụi mịn bất thường sẽ giúp chúng ta có những giải pháp kịp thời và hiệu quả để khắc phục, đảm bảo hoạt động của nồi hơi vừa hiệu quả, vừa thân thiện với môi trường.

Bụi mịn từ ống khói nồi hơi là gì?

Bụi mịn (Particulate Matter - PM) là các hạt vật chất rắn hoặc lỏng có kích thước siêu nhỏ lơ lửng trong không khí. Trong khói thải từ nồi hơi, bụi mịn thường có kích thước từ PM10 (hạt có đường kính nhỏ hơn 10 micromet) đến PM2.5 (hạt có đường kính nhỏ hơn 2.5 micromet) và thậm chí là PM1 (hạt có đường kính nhỏ hơn 1 micromet). Những hạt bụi này được hình thành từ quá trình đốt cháy không hoàn toàn nhiên liệu (than đá, dầu FO, sinh khối, v.v.),

Tác hại của bụi mịn từ ống khói nồi hơi

Bụi mịn, đặc biệt là PM2.5, có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và thậm chí đi vào máu, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng:

• Hô hấp: Gây viêm phế quản, hen suyễn, viêm phổi, và các bệnh hô hấp mãn tính.
• Tim mạch: Tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ và các bệnh tim mạch khác.
• Ung thư: Một số thành phần của bụi mịn có thể gây ung thư.
• Môi trường: Gây ô nhiễm không khí, giảm tầm nhìn, và góp phần vào hiện tượng mưa axit.

Tiêu chuẩn khí thải ống khói công nghiệp tại Việt Nam

Tại Việt Nam, khí thải công nghiệp (bao gồm cả bụi mịn) từ ống khói nồi hơi phải tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Tiêu biểu là QCVN 19:2009/BTNMT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất vô cơ) và các quy định sửa đổi, bổ sung liên quan. Các quy định này đặt ra nồng độ tối đa cho phép của bụi tổng và các chất ô nhiễm khác trong khí thải trước khi xả ra môi trường, nhằm bảo vệ chất lượng không khí.

Nguyên nhân khiến ống khói nồi hơi xả bụi mịn

Bơm dập bụi không hoạt động

Bơm dập bụi đóng vai trò quan trọng để giữ lại bụi mịn trong khí thải trong vận hành nồi hơi. Tuy nhiên, tình trạng bơm hỏng, xì phớt, hoặc béc phun nước bị tắc khiến áp suất giảm đột ngột có thể gây ra sự cố vận hành nồi hơi, làm bụi thoát ra ngoài và gây mất an toàn. Trong nhiều trường hợp, có thể dẫn đến hiện tượng lò hơi bị chửa, do hệ thống xử lý bụi không hoạt động hiệu quả, làm tích tụ áp suất bất thường.

Túi vải lọc bụi bị rách 

Trong hệ thống xử lý khói thải lò hơi, túi vải là bộ phận thiết yếu giúp giữ lại bụi mịn. Sau một thời gian vận hành, túi vải lọc bụi dễ bị rách hoặc thủng do nhiệt độ cao và áp suất thay đổi liên tục. Khi túi vải hỏng, bụi thoát ra môi trường gây tăng nguy cơ sự cố vận hành nồi hơi, tạo áp lực khiến lò hơi bị chửa.

Xyclon lọc bụi mòn

Trong hệ thống xử lý khói thải lò hơi, cyclone lọc bụi hoạt động nhờ lực ly tâm để tách bụi mịn ra khỏi khí thải. Tuy nhiên, khi vận hành lâu dài, bụi va chạm liên tục vào thành ống cyclone gây mài mòn, làm giảm hiệu suất lọc. Điều này không chỉ khiến bụi phát tán ra môi trường mà còn làm tăng nguy cơ sự cố vận hành nồi hơi, đặc biệt khi bụi tích tụ và gây áp suất bất thường có thể dẫn đến hiện tượng lò hơi bị chửa.

Không thay nước bể lọc ướt 

Bể lọc ướt là bộ phận quan trọng trong hệ thống xử lý khói thải lò hơi giúp hấp thụ bụi mịn trong khí thải. Khi nước trong bể chứa quá nhiều bụi mà không được thay thế định kỳ, khả năng hấp thụ giảm mạnh. Bụi có thể bị cuốn ngược ra môi trường, khiến lượng khói thải lò hơi vượt chuẩn. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn gây sự cố vận hành nồi hơi, có thể dẫn đến sự cố nghiêm trọng như lò hơi bị chửa nếu áp suất tích tụ bất thường.

>>> Xem thêm: Giải pháp giảm phát thải khí nhà kính hiệu quả

Kết luận:

Jiện tượng ống khói nồi hơi xả bụi mịn bất thường là một vấn đề nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí và sức khỏe cộng đồng, mà còn báo hiệu những sự cố tiềm ẩn trong hệ thống vận hành. Việc xác định chính xác các nguyên nhân từ chất lượng nhiên liệu, chế độ đốt không ổn định, đến sự xuống cấp hay vận hành sai quy trình của hệ thống xử lý bụi là bước đi then chốt để đưa ra các giải pháp khắc phục hiệu quả. Chỉ khi chủ động kiểm soát, bảo trì định kỳ và nâng cấp công nghệ phù hợp, chúng ta mới có thể đảm bảo các nồi hơi hoạt động an toàn, hiệu quả và thân thiện với môi trường, góp phần xây dựng một không gian sống trong lành hơn.