Nhiên liệu sinh học là gì? Thuận lợi và khó khăn trong sản xuất
Nhiên liệu sinh học không chỉ là một nguồn năng lượng tái tạo mà còn mang lại nhiều lợi ích khác. Chúng giúp giảm phát thải khí nhà kính, góp phần vào việc giảm thiểu biến đổi khí hậu. Đồng thời, việc sản xuất và sử dụng nhiên liệu sinh học có thể tạo ra cơ hội việc làm, thúc đẩy phát triển kinh tế và tăng cường an ninh năng lượng cho các quốc gia.
Nhiên liệu sinh học là gì?
Nhiên liệu sinh học được sản xuất từ các nguồn tài nguyên tái tạo như cây trồng, rơm rạ, chất thải hữu cơ và các loại vật liệu sinh học khác. Công nghệ sinh học phát triển cho phép chúng ta chuyển đổi các nguồn tài nguyên này thành nhiên liệu để sử dụng trong các ngành công nghiệp như năng lượng điện, nhiên liệu giao thông và công nghiệp hóa học.
Các loại nhiên liệu sinh học phổ biến:
Ethanol: Sản xuất từ quá trình lên men đường hoặc tinh bột có trong ngô, mía đường hoặc các loại cây trồng khác. Ethanol thường được sử dụng làm chất phụ gia xăng hoặc thay thế xăng.
Diesel sinh học: Được sản xuất từ dầu thực vật, mỡ động vật hoặc dầu ăn đã qua sử dụng. Diesel sinh học có thể được sử dụng trong các động cơ diesel.
Khí sinh học: Được tạo ra từ quá trình phân hủy kỵ khí của chất thải hữu cơ như chất thải động vật, rác thải hoặc bùn thải. Khí sinh học có thể được sử dụng để sản xuất điện hoặc nhiệt.
Tại sao nên sử dụng nhiên liệu sinh học
Việc sử dụng nhiên liệu sinh học giúp giảm thiểu khí thải, đặc biệt là khí thải carbon dioxide (CO2), bởi nhiên liệu sinh học được sản xuất từ các tài nguyên tái tạo như cây trồng, cỏ và rơm. So với nhiên liệu hóa thạch, sử dụng nhiên liệu sinh học giúp giảm thiểu lượng khí thải CO2 lên đến 90%.
Với sự phát triển không đồng đều giữa các địa phương đã dẫn đến tình trạng di dân từ nông thôn ra thành thị với tốc độ ngày càng cao. Cùng với tốc độ đô thị hóa nhanh và sự gia tăng các phương tiện giao thông, không khí và môi trường thành thị đã bị ô nhiễm trầm trọng, đặc biệt là các đô thị lớn.
Vì vậy chúng ta thấy vai trò của việc sử dụng nhiên liệu sinh học pha vào xăng dầu sẽ góp phần giúp cải thiện tinh trạng ô nhiễm môi trường hiện nay và theo đó có thể giảm thiểu việc tạo các loại khí thải có trong các nhiên liệu truyền thống như CO, SO2, hạt bụi và CO2.
Thuận lợi và khó khăn trong sản xuất nhiên liệu sinh học ở Việt Nam
Đối với nguồn nguyên liệu thì nước ta là một nước nông nghiệp nên có rất nhiều thuận lợi. Nước ta đã có quy hoạch phát triển ngành mía đường, năm 2010 diện tích trồng mía đạt khoảng 300.000 ha, năng suất 65 tấn/ ha. Phụ phẩm của mía đường rất dồi dào, chất lượng cao, thích hợp cho sản xuất nhiên liệu sinh học.
Tuy nhiên, việc phát triển các vùng nguyên liệu nhanh chóng có thể gây ra những hậu qủa môi sinh, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững, cân bằng sinh thái cho địa phương. Từ năm 2010 đến nay, 1/3 tổng sản lượng sắn ở nước ta bị nấm bệnh vì đất xấu, lạm dụng phân vô cơ, giống bị thoái hóa, thời tiết không thuận.
Nhu cầu xăng dầu ngày càng nhiều, nhiên liêu sản xuất từ dầu mỏ không đáp ứng đủ nên thị trường nhiên liệu sinh học rất thuận lợi. Tuy nhiên, nếu giá dầu mỏ không tăng quá cao như dự báo trong lúc giá thành sản xuất nhiên liệu sinh học lại cao và nhà nước giảm dần, tiến tới loại bỏ trợ cấp giá thì khâu phân phối cũng sẽ có nhiều vấn đề phải đối mặt.
Bên cạnh các giải pháp của Chính phủ đã đưa ra, các nhà khoa học và các nhà sản xuất, kinh doanh cần tiếp tục đề xuất các giải pháp cụ thể phù hợp với thực tế.
Kết hợp hiệu quả các nhà khoa học và các nhà quản lý - sản xuất - kinh doanh, khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng các kết quả nghiên cứu trong nước, ngoài ra tận dụng chuyển giao công nghệ hiện đại từ nước ngoài cũng như nâng cao hiệu quả của công tác tổ chức, quản lý cả của nhà nước lẫn doanh nghiệp.
Kết luận:
Nhiên liệu sinh học là một nguồn năng lượng tái tạo đầy tiềm năng, có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang một tương lai năng lượng bền vững hơn. Tuy nhiên, để phát triển và ứng dụng nhiên liệu sinh học một cách hiệu quả, cần phải giải quyết các thách thức về kinh tế, môi trường và công nghệ.
