Van an toàn nồi hơi là gì? Cách Kiểm Tra và Bảo Dưỡng Van lò hơi

Hiểu rõ cách kiểm tra và bảo dưỡng van an toàn nồi hơi không chỉ là tuân thủ các quy định an toàn mà còn là yếu tố sống còn để đảm bảo hoạt động liên tục, hiệu quả và an toàn cho toàn bộ hệ thống cũng như những người vận hành. Việc bỏ qua các bước kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ có thể dẫn đến hậu quả khôn lường, từ hư hỏng thiết bị nặng nề cho đến sự an toàn trong vận hành. Vậy làm thế nào để đảm bảo van an toàn nồi hơi luôn hoạt động hoàn hảo và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ khi cần thiết? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết các bước kiểm tra và bảo dưỡng cần thiết để giữ cho van an toàn nồi hơi luôn trong trạng thái tốt nhất.

Van an toàn nồi hơi là gì?

Van an toàn nồi hơi (Safety Valve) là một thiết bị cực kỳ quan trọng, đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn cho hệ thống nồi hơi và người vận hành. Chức năng chính của nó là tự động xả áp suất ra ngoài khi áp suất bên trong nồi hơi vượt quá giới hạn cho phép, ngăn ngừa nguy cơ nổ hoặc hư hỏng nghiêm trọng cho thiết bị.

Cấu tạo và Nguyên lý hoạt động

Cấu tạo: Van an toàn nồi hơi thường có các bộ phận chính sau:

Thân van: Là phần vỏ bên ngoài, được làm từ vật liệu chịu áp suất và nhiệt độ cao như gang, thép, inox hoặc đồng. Thân van bảo vệ các bộ phận bên trong và kết nối trực tiếp với đường ống.

Đĩa van (Disk): Là bộ phận trực tiếp tiếp xúc với hơi nước và có chức năng đóng mở để giữ hoặc xả áp suất. Đĩa van thường được làm từ vật liệu cứng, chịu mài mòn và chịu nhiệt tốt.

Lò xo (Spring): Là bộ phận điều khiển chính, có nhiệm vụ giữ đĩa van ở vị trí đóng trong điều kiện áp suất bình thường. Lực của lò xo được cài đặt để phù hợp với áp suất làm việc tối đa của nồi hơi.

Trục van (Stem): Nằm bên trong lò xo, liên kết với đĩa van, có nhiệm vụ truyền lực từ lò xo đến đĩa van và định hướng chuyển động của đĩa van.

Vít điều chỉnh áp lực (Adjusting Screw): Dùng để điều chỉnh độ nén của lò xo, từ đó cài đặt áp suất mở van mong muốn.

Cửa xả: Là đường thoát hơi khi van mở.

Tay giật (Lever - tùy loại): Một số loại van có tay giật cho phép người vận hành xả áp suất thủ công khi cần thiết, hoặc để kiểm tra chức năng của van.

Nguyên lý hoạt động:

Nguyên lý hoạt động của van an toàn dựa trên sự cân bằng lực:

• Trong điều kiện vận hành bình thường, lực ép của lò xo lên đĩa van sẽ lớn hơn lực đẩy của hơi nước từ trong nồi hơi, giữ cho đĩa van đóng kín.
• Khi áp suất trong nồi hơi tăng lên và vượt quá mức áp suất cài đặt (áp suất mở van), lực đẩy của hơi nước tác động lên đĩa van sẽ lớn hơn lực nén của lò xo.
• Khi đó, đĩa van sẽ bị đẩy lên, tạo khe hở cho hơi nước xả ra ngoài qua cửa xả, làm giảm áp suất trong nồi hơi.
• Khi áp suất trong nồi hơi giảm xuống mức an toàn, lực của lò xo lại thắng lực đẩy của hơi nước, đĩa van sẽ tự động đóng lại, ngừng xả hơi.

Cách Kiểm Tra và Bảo Dưỡng Van lò hơi

Để đảm bảo an toàn khi vận hành nồi hơi, kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống van lò hơi là quan trọng. 

Thường xuyên kiểm tra hệ thống van để xem có dấu hiệu hư hỏng hoặc hao mòn nào không, chẳng hạn như rò rỉ, nứt hoặc ăn mòn. Kiểm tra xem các van có hoạt động trơn tru không và tay cầm có xoay dễ dàng không. Đối với những van có tay giật có thể giật tay van xem van có xả bình thường hay không.

Kiểm tra các van bằng cách mở và đóng chúng để đảm bảo rằng chúng hoạt động bình thường. Kiểm tra độ kín của các kết nối mặt bích và tình trạng của các miếng đệm.

Lưu ý: Van an toàn hơi nóng nên chuẩn bị đồ bảo hộ khi kiểm tra. Kiểm tra giật van khi có áp suất vì lúc đó kéo tay van mới nhẹ

Cách bảo dưỡng van an toàn nồi hơi

Làm Sạch: Làm sạch hệ thống van thường xuyên để loại bỏ bất kỳ chất bẩn hoặc mảnh vụn tích tụ nào có thể làm giảm chức năng của van.

Bôi Trơn: Bôi trơn thân van và các bộ phận chuyển động để đảm bảo hoạt động trơn tru. Sử dụng mỡ hoặc dầu thực phẩm chất lượng cao tương thích với các vật liệu trong hệ thống van.

Bảo Trì: Bảo trì thường xuyên, chẳng hạn như tháo rời và sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận bị mòn hoặc hư hỏng, là điều quan trọng để đảm bảo hoạt động lâu dài của hệ thống van. 

>>> Xem thêm: Quy trình vận hành nồi hơi an toàn, hiệu quả

Kết bài

Từ việc kiểm tra van an toàn nồi hơi thường ngày đến quy trình chuyên sâu định kỳ, mỗi bước đều góp phần đảm bảo van an toàn luôn trong tình trạng sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống quá áp, bảo vệ cả thiết bị và con người. Do đó, việc đầu tư thời gian, nguồn lực và sự chuyên nghiệp vào công tác bảo trì van an toàn chính là sự đầu tư tốt nhất cho sự an toàn và ổn định lâu dài của doanh nghiệp bạn.