Chuyển đổi xanh ngành công nghiệp - Kiểm kê khí nhà kính: Nền tảng cho lộ trình giảm phát thải

Ngành công nghiệp là một trong những động lực phát triển kinh tế của Việt Nam, nhưng cũng là một trong những ngành gây ra lượng phát thải khí nhà kính lớn nhất, ảnh hưởng đến môi trường và biến đổi khí hậu. Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, năm 2020, ngành công nghiệp đã phát thải khoảng 67,7% tổng lượng khí nhà kính của Việt Nam, và dự kiến sẽ tăng lên 79,7% vào năm 2050. Để giảm thiểu tác động tiêu cực của ngành công nghiệp đến môi trường và biến đổi khí hậu, Việt Nam đã cam kết giảm 9% lượng phát thải khí nhà kính so với kịch bản thông thường vào năm 2030, và có thể giảm thêm 27% nếu có sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế.

Các đại biểu trao đổi phần Tọa đàm tại Hội thảo (Ảnh: Báo xây dựng)

Trong bối cảnh đó, Hội thảo "Chuyển đổi xanh ngành Công nghiệp – Kiểm kê khí nhà kính: Nền tảng cho lộ trình giảm phát thải" được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 22/12, do Báo Xây dựng phối hợp với Liên minh Hỗ trợ công nghiệp Việt Nam Visa chủ trì, với sự đồng ý của lãnh đạo Bộ Xây dựng. Hội thảo có sự tham gia của nhiều đại diện từ Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, và các tổ chức, doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, và môi trường.

Các điểm nổi bật của hội thảo bao gồm:

1. Quy định về kiểm kê phát thải khí nhà kính sẽ được thực hiện từ năm 2023.
2. Các cơ chế hỗ trợ, như sàn giao dịch tín chỉ carbon và cơ chế bù trừ tín chỉ carbon, sẽ được thử nghiệm từ năm 2025 để hỗ trợ doanh nghiệp đạt được mục tiêu giảm phát thải và chuyển đổi xanh.
3. Chuyển đổi xanh không chỉ là việc áp dụng công nghệ môi trường mà còn liên quan đến thay đổi quy trình sản xuất và kinh doanh để nâng cao hiệu quả, giảm phát thải, và hướng đến kinh tế xanh.
4. Bài viết đề cập đến vai trò quan trọng của cộng đồng doanh nghiệp trong việc giảm phát thải và thúc đẩy chuyển đổi xanh.
5. Mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050 là cam kết của Việt Nam, và cần sự chung tay từ cả nền kinh tế.
6. Hội thảo cũng tập trung vào ngành xây dựng và công nghiệp xây dựng, nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc giảm phát thải từ quá trình sản xuất vật liệu xây dựng và sử dụng năng lượng.
7. Liên minh Hỗ trợ công nghiệp Việt Nam Visa đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam và tạo cơ hội để kết nối và tăng tỷ lệ nội địa hóa.

Nói về môi trường và biến đổi khí hậu, hội thảo đề cập đến Quyết định số 896/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu đến năm 2050 với mục tiêu phát thải ròng bằng "0". Việt Nam đã tham gia các nỗ lực toàn cầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, và các doanh nghiệp cần thực hiện chuyển đổi xanh để đáp ứng các cam kết và yêu cầu.

Ông Hoàng Văn Tâm - Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công Thương. (Ảnh: Báo xây dựng)

Hội thảo nêu rõ vai trò quan trọng của kiểm kê khí nhà kính trong lộ trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp. Ông Hoàng Văn Tâm từ Bộ Công Thương chia sẻ về thuận lợi và khó khăn trong việc kiểm kê, đồng thời đặt ra một số mục tiêu của Bộ Công Thương trong ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh.

Các giải pháp bao gồm hoàn thiện chính sách pháp luật, nâng cao nhận thức, tăng cường đào tạo và hợp tác quốc tế, cũng như triển khai các hoạt động kiểm kê và xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về khí nhà kính. Hội thảo kết luận bằng việc nhấn mạnh rằng doanh nghiệp cần xác định tầm nhìn mới và chuyển mình để thích ứng với thách thức của biến đổi khí hậu.

Tầm quan trọng của việc phát triển công trình xanh và sử dụng vật liệu xanh trong quá trình xây dựng

Ông Lương Quang Huy – Trưởng Phòng Giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô dôn – Bộ Tài nguyên và Môi trường. (Ảnh: Báo xây dựng)

Ông Lương Quang Huy, Trưởng Phòng Giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô dôn của Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường), đã chia sẻ quan điểm và nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc phát triển công trình xanh và sử dụng vật liệu xanh trong quá trình xây dựng. Dưới đây là một số điểm chính:

1. Công trình xanh và mức độ ảnh hưởng đến môi trường: Ông Huy nhấn mạnh rằng công trình xanh đang trở thành một xu hướng toàn cầu, với nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đang đầu tư vào xây dựng và quản lý các công trình xanh. Các công trình xây dựng trên toàn thế giới đóng góp một phần quan trọng vào lượng khí thải carbon, và việc tối ưu hóa hiệu suất năng lượng cũng như sử dụng vật liệu tái chế đang trở thành ưu tiên hàng đầu.
2. Thách thức của ngành xây dựng ở Việt Nam: Ông Huy đề cập đến thực tế rằng ngành xây dựng tại Việt Nam đang chiếm một lượng lớn năng lượng tiêu thụ và phát thải khí thải carbon. Điều này đặt ra một thách thức lớn, đặc biệt là khi nhu cầu về xây dựng đang tăng mạnh. Việc phát triển các công trình xanh, tiết kiệm năng lượng và sử dụng vật liệu xanh là rất cần thiết.
3. Sử dụng vật liệu tái chế và công nghệ xanh: Ông Huy đề xuất sử dụng vật liệu tái chế và có khả năng tái chế trong quá trình xây dựng. Ngoài ra, thiết kế các công trình để giảm lượng rác thải và tối ưu hóa hiệu suất năng lượng là một phần quan trọng của việc phát triển công trình xanh.
4. Chính sách và quy chuẩn hóa: Việc có các chính sách hỗ trợ và quy chuẩn hóa trong việc phát triển công trình xanh là cần thiết. Các quy định và hướng dẫn về thiết kế công trình xanh, sử dụng vật liệu xanh cần được rà soát và cập nhật để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về bền vững và giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường.
5. Thách thức và cơ hội: Việc phát triển công trình xanh đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mang lại nhiều cơ hội. Trong bối cảnh tăng cường nhận thức và năng lực chuyên môn, cũng như có sự hỗ trợ từ pháp luật và chính sách, ngành xây dựng có thể đóng góp tích cực vào mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Việc phát triển công trình xanh không chỉ là một xu hướng toàn cầu mà còn là một yêu cầu bắt buộc để đối mặt với thách thức của biến đổi khí hậu và giữ cho phát triển kinh tế lành mạnh và bền vững.

Quá trình kiểm kê khí nhà kính và giảm phát thải trong ngành xây dựng ở Việt Nam

ThS. Lưu Linh Hương - Vụ Khoa học công nghệ và môi trường (Bộ Xây dựng). (Ảnh: Báo xây dựng)

Thông tin từ Thạc sĩ Lưu Linh Hương của Vụ Khoa học công nghệ và môi trường (Bộ Xây dựng) đã cung cấp một cái nhìn sâu rộng về quá trình kiểm kê khí nhà kính và giảm phát thải trong ngành xây dựng ở Việt Nam. Dưới đây là một số điểm chính trong thông tin đã được chia sẻ:

1. Mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính: Bà Lưu Linh Hương nhấn mạnh mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính đối với ngành xây dựng đến năm 2030 là 74,3 triệu tấn CO2td. Điều này sẽ tập trung vào các lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng và vận hành tòa nhà.
2. Lĩnh vực kiểm kê và giảm nhẹ phát thải: Các lĩnh vực cụ thể bao gồm sản xuất vật liệu xây dựng như xi măng, vôi, thủy tinh, và kính xây dựng. Cũng như lĩnh vực tòa nhà với các yếu tố như sử dụng môi chất lạnh và tiêu thụ năng lượng trong vận hành tòa nhà.
3. Phạm vi và các quy định chi tiết: Bộ Xây dựng đã đưa ra các quy định chi tiết về mức phát thải hàng năm và tổng tiêu thụ năng lượng hàng năm để xác định phạm vi kiểm kê và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Các cơ sở cần thực hiện kiểm kê nếu mức phát thải và tiêu thụ năng lượng vượt quy định.
4. Quy trình kiểm kê khí nhà kính: Quy trình này bao gồm việc đánh giá số liệu về rác thải, tiêu thụ năng lượng, và các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường từ các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng. Đối với lĩnh vực tiêu thụ năng lượng, vấn đề oxi hóa nhiên liệu, và quá trình công nghiệp, các chỉ tiêu như CO2, CH4, N2O được xác định.
5. Lộ trình kiểm kê khí nhà kính: Hiện nay, Bộ Xây dựng đang tiếp tục thực hiện kiểm kê khí nhà kính cho cấp lĩnh vực và cấp cơ sở, nhưng từ năm 2025, các cơ sở cần thực hiện tự kiểm kê. Lộ trình này sẽ giúp theo dõi và đánh giá các cơ sở xây dựng.
6. Giải pháp giảm nhẹ phát thải: Ngoài việc đề cập đến quy trình kiểm kê, cũng có các giải pháp cụ thể để giảm phát thải, như tối ưu hóa chu trình đốt clinker, giảm tổn thất nhiệt lò, thu hồi nhiệt thải từ sản xuất xi măng, sử dụng máy nghiền đứng, và sử dụng phụ gia khoáng thay thế cho clinker.

Kết luận:

Biến đổi khí hậu là một thực tế không thể phủ nhận và có ảnh hưởng sâu sắc đến mọi lĩnh vực của xã hội. Mỗi quốc gia cần có những giải pháp thích ứng kịp thời để giảm thiểu những tác động tiêu cực, đồng thời có trách nhiệm giảm phát thải khí nhà kính theo cam kết quốc tế trong Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. Ngành Công nghiệp là một trong những ngành có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi xanh, nhưng cũng là một trong những ngành có lượng phát thải khí nhà kính cao. Do đó, việc kiểm kê khí nhà kính là một bước tiên quyết để xây dựng lộ trình giảm phát thải cụ thể và hiệu quả cho ngành Công nghiệp.

Nguồn tham khảo: Báo xây dựng