Khí nhà kính (GHG) là gì?

Khí nhà kính (GHG) tên tiếng anh là "Greenhouse Gas" (Ảnh: ShutterStock)

Chào bạn, hôm nay Naan sẽ giới thiệu với bạn về một khái niệm quan trọng trong vấn đề biến đổi khí hậu: khí nhà kính. Bạn có biết khí nhà kính là gì không? Và tại sao chúng lại gây ra hiệu ứng nhà kính? Hãy cùng Naan tìm hiểu nhé!

Khí nhà kính (GHG) là gì?

Khí nhà kính (GHG) tên tiếng anh là "Greenhouse Gas", khí nhà kính là một nhóm các chất gây hiệu ứng nhà kính có khả năng hấp thụ và giữ lại nhiệt độ từ ánh sáng mặt trời, tạo nên hiện tượng hiệu ứng nhà kính. Khi nhiệt độ từ mặt trái đất tăng lên, các khí nhà kính này giúp giữ lại một phần của nhiệt độ đó, ngăn chặn sự thoát ra của nhiệt độ khỏi không khí và làm cho trái đất ấm lên.

Các loại khí nhà kính chính bao gồm:

1. Cacbon dioxide (CO2): Là khí nhà kính phổ biến nhất và phát thải chủ yếu từ hoạt động đốt cháy nhiên liệu hóa thạch như than, dầu và khí đốt.
2. Methane (CH4): Là một khí nhà kính mạnh mẽ hơn CO2, nhưng tồn tại trong lượng ít hơn. Phát thải chủ yếu từ sản xuất và sử dụng năng lượng, quản lý rác thải, và hoạt động nông nghiệp.
3. Nitrous Oxide (N2O): Phát thải chủ yếu từ sự đốt cháy nhiên liệu hóa thạch và các hoạt động nông nghiệp.
4. HFCs (Hydrofluorocarbons), PFCs (Perfluorocarbons), SF6 (Sulfur Hexafluoride): Là các loại khí nhà kính nhóm Fluorinated Greenhouse Gases (F-Gases) phát thải chủ yếu từ các quá trình công nghiệp như sản xuất điều hòa không khí, sản xuất điện tử và các sản phẩm khác.
5. Water Vapor (H2O): Mặc dù không phải là một khí nhà kính chính thức, nhưng hơi nước trong khí quyển cũng đóng vai trò quan trọng trong hiệu ứng nhà kính tự nhiên.

Ý nghĩa của khí nhà kính đối với trái đất

Bạn có thể trồng cây trong nhà, trên ban công hoặc sân thượng để tạo không gian xanh, làm mát và làm sạch không khí (Ảnh: ShutterStock)

Khí nhà kính đóng một vai trò quan trọng trong duy trì nhiệt độ trái đất và hỗ trợ sự sống cho các hệ thống sinh thái. nếu không có chúng, nhiệt độ bề mặt Trái Đất trung bình sẽ lạnh hơn hiện tại khoảng 33°C (59°F). Tuy nhiên, sự tăng lên đột ngột của lượng khí nhà kính, chủ yếu do hoạt động con người, đã tạo ra một số vấn đề lớn đối với hành tinh của chúng ta. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng của khí nhà kính đối với trái đất:

1. Hiệu Ứng Nhà Kính (Greenhouse Effect): Các khí nhà kính hấp thụ và giữ lại một phần của năng lượng từ ánh sáng mặt trời trong khí quyển. Điều này giúp tăng nhiệt độ trung bình của trái đất và làm cho hành tinh trở nên ấm áp và thích hợp cho sự sống.
2. Biến Đổi Khí Hậu (Climate Change): Tăng lượng khí nhà kính, đặc biệt là CO2 từ đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu toàn cầu. Sự gia tăng nhiệt độ, thay đổi mô hình thời tiết và mức nước biển là một số hậu quả tiêu biểu của biến đổi khí hậu.
3. Nâng Cao Mực Nước Biển: Sự tăng nhiệt độ của hành tinh dẫn đến việc tan chảy băng ở các khu vực như Cực Bắc và Cực Nam, làm tăng mực nước biển và gây nguy cơ cho các khu vực ven biển.
4. Thay Đổi Động Học Hệ Thống Sinh Thái: Biến đổi khí hậu có thể ảnh hưởng đến hệ thống sinh thái trên khắp thế giới, từ việc thay đổi mô hình di cư của các loài động vật đến tác động lớn đến đa dạng sinh học.
5. Sự Tăng Cường của Hiện Tượng Thời Tiết Cực Đoan: Biến đổi khí hậu có thể làm tăng cường cảnh báo về thời tiết cực đoan như cơn bão, hạn hán, và lũ lụt.
6. Thách Thức Cho Nguồn Lực Nước và Thực Phẩm: Sự biến đổi khí hậu có thể tác động đến sự phân bố và sẵn có của nguồn lực nước và thực phẩm, gây ra những thách thức lớn trong việc duy trì sự an sinh và phát triển kinh tế.

Với những ảnh hưởng tiêu cực này, cộng đồng quốc tế và các tổ chức đang nỗ lực để giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy sự chuyển đổi sang nguồn năng lượng tái tạo để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Theo báo cáo của Cơ quan Theo dõi biến đổi khí hậu của Liên minh châu Âu (EU - C3S), lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính trên thế giới năm 2021 là khoảng 53,5 tỷ tấn CO₂ tương đương. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính ở Việt Nam năm 2020 là khoảng 342 triệu tấn CO₂ tương đương. Các ngành có lượng phát thải khí nhà kính cao nhất ở Việt Nam là năng lượng, nông nghiệp, quá trình công nghiệp và sử dụng đất.

Làm gì để giảm thiểu lượng khí nhà kính

Vậy chúng ta phải làm gì để giảm thiểu lượng khí nhà kính và bảo vệ Trái Đất? Một số cách đơn giản mà bạn có thể áp dụng trong cuộc sống hàng ngày là: tiết kiệm điện năng, sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, tái chế và giảm rác thải, trồng cây xanh, ủng hộ các sản phẩm và dịch vụ có chứng nhận sinh thái, v.v.

Nhãn sinh thái Châu Âu, Nhãn Môi trường Trung Quốc, Nhãn dấu chân các bon Hàn Quốc và Nhãn ngôi sao năng lượng Hoa Kỳ (Ảnh: Tạp Chí Môi Trường)

Bạn có thể xem thêm một số ví dụ cụ thể sau đây:

1. Tiết kiệm điện năng: bạn có thể thay đổi các bóng đèn thông thường bằng các bóng đèn LED tiết kiệm điện, tắt các thiết bị điện khi không sử dụng, điều chỉnh nhiệt độ máy lạnh và máy sưởi hợp lý, v.v.
2. Sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường: bạn có thể đi bộ, đi xe đạp hoặc sử dụng xe buýt, xe điện hoặc xe chia sẻ để giảm lượng khí CO2 thải ra từ xe ô tô cá nhân.
3. Tái chế và giảm rác thải: bạn có thể tái sử dụng các vật dụng đã qua sử dụng như chai lọ, túi nilon, quần áo cũ, v.v., hoặc mang chúng đến các điểm thu gom để tái chế. Bạn cũng nên hạn chế sử dụng các sản phẩm dùng một lần như ống hút, ly nhựa, đũa tre, v.v.
4. Trồng cây xanh: bạn có thể trồng cây trong nhà, trên ban công hoặc sân thượng để tạo không gian xanh, làm mát và làm sạch không khí. Bạn cũng có thể tham gia các hoạt động trồng cây tình nguyện ở các khu vực công cộng hoặc rừng nguyên sinh.
5. Ủng hộ các sản phẩm và dịch vụ có chứng nhận sinh thái: bạn có thể tìm kiếm và mua các sản phẩm và dịch vụ có nhãn hiệu sinh thái, chứng tỏ rằng chúng được sản xuất và cung cấp một cách bền vững, không gây hại cho môi trường và sức khỏe.

Nhãn tiết kiệm năng lượng và Nhãn nhận biết năng lượng ở Việt Nam (Ảnh: Tạp Chí Môi Trường)

Hy vọng bài viết của Naan đã giúp bạn hiểu rõ hơn về khí nhà kính và cách giảm thiểu chúng. Hãy cùng nhau hành động để bảo vệ hành tinh xanh của chúng ta nhé! Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này!